γράφει ο

Κώστας Παπακοσμάς

 

Σήμερα είναι μια αποφράδα μέρα για τον Ελληνισμό της Ανατολής, στις 30 Ιανουαρίου 1923, είχε υπογραφεί στην Λοζάνη της Ελβετίας η ελληνοτουρκική σύμβαση, η οποία ρύθμιζε την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.

 

Προβλεπόταν η υποχρεωτική ανταλλαγή μεταξύ των Ελληνορθόδοξων κατοίκων από την Τουρκία και των Μουσουλμάνων κατοίκων από την Ελλάδα.

 

Αυτή η Σύμβαση θα ίσχυε τόσο για αυτούς που παρέμεναν στις εστίες τους, όσο και για εκείνους που είχαν ήδη καταφύγει στην ομόθρησκη χώρα.

 

Μάλιστα, η ανταλλαγή ίσχυσε αναδρομικά για όλες τις μετακινήσεις που έγιναν από τη μέρα που κηρύχθηκε ο Α' Βαλκανικός πόλεμος (18 Οκτωβρίου 1912).

 

Από την ανταλλαγή αυτή εξαιρέθηκαν οι Έλληνες ορθόδοξοι από την Κωνσταντινούπολη, την Ίμβρο και την Τένεδο, καθώς και οι Μουσουλμάνοι από την Δυτική Θράκη.

 

Έξι μήνες μετά στις 24 Ιουλίου 1923 υπογράφηκε η Συνθήκη της Λοζάνης που επικύρωσε τον ξεριζωμό των Ελλήνων από τις Πατρίδες της Ανατολής που είχαν παρουσία αιώνες πριν.

 

Η υπογραφή της συμφωνίας μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας έγινε στο μεγαλοπρεπές νεομπαρόκ ξενοδοχείο “Beau-Rivage Palace”, που είχε χτιστεί το 1861.

 

Ήδη είχε φιλοξενήσει πολλά σημαντικά διεθνή συνέδρια.

 

Δύο σημαντικές συνθήκες ειρήνης υπογράφηκαν στο ξενοδοχείο αυτό : η ανακωχή που έληξε τον πόλεμο μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας το 1912 και η Συνθήκη της Λοζάνης το 1923, με την οποία παραχωρήθηκαν οι εδαφικές απώλειες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο με αντάλλαγμα την αναγνώριση από τους Συμμάχους  κυριαρχία του νέου τουρκικού κράτους.