Τα σοβαρά ερωτήματα διαφάνειας και διασφάλισης των συμφερόντων της τοπικής κοινωνίας και του δημοσίου που προκύπτουν από το έργο αποθήκευσης διοξειδίου του ;aνθρακa στις υποθάλασσιες στοές του Πρίνου στην Θάσο, επαναφέρουν στη Βουλή 11 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, με Ερώτηση και ΑΚΕ που κατατέθηκε με πρωτοβουλία του βουλευτη Δράμας και Τομεάρχη Εσωτeρικών Θ. Ξανθόπουλου.
Το έργο που προωθείται από το ΥΠΕΝ και την εταιρεία EnEarth/Energean με ευρωπαϊκή και εθνική χρηματοδότηση άνω των 700εκ.€ προκαλεί έντονη ανησυχία στις τοπικές κοινωνίες της Καβάλας και της Θάσου για τη σκοπιμότητα, τη διαφάνεια και την ασφάλεια.του. Η διεθνής εμπειρία από παρόμοια έργα (Νορβηγία, Αλγερία, Αυστραλία) καταγράφει τεχνικές αστοχίες και υψηλά κόστη, ενώ η ίδια η ΜΠΕ του Πρίνου δεν περιελάμβανε κρίσιμες αναλύσεις κόστους-οφέλους, κύκλου ζωής ή εκτίμησης κινδύνων. Η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.) του έργου αναρτήθηκε στο Ηλεκτρονικό Περιβαλλοντικό Μητρώο (Η.Π.Μ.), αλλά στη συνέχεια εξαφανίστηκε, κατά παράβαση του ν. 4014/2011, στερώντας από τους πολίτες το δικαίωμα ενημέρωσης, μέχρι σήμερα, επισημαίνουν οι βουλευτές. Και προσθέτουν:
– Οι τοπικές κοινωνίες έχουν εκφράσει την αντίθεσή τους: οι Δήμοι Θάσου και Καβάλας έχουν λάβει αρνητικές αποφάσεις για το έργο και έχουν προχωρήσει ήδη σε συλλογή υπογραφών των πολιτών (άνω των 7500). Οι τοπικές κοινωνίες δεν πιστεύουν στα ανταποδοτικά μέτρα και ζητούν εδώ και μήνες σαφείς και τεκμηριωμένες διαβεβαιώσεις για την ασφάλεια και τα πραγματικά οφέλη του έργου, δίχως όμως αυτές να δίνονται από το ΥΠΕΝ.
– Η ένταξη του έργου στο Ταμείο Ανάκαμψης και η επιδότηση στην Energean από το ελληνικό κράτος ύψους 150 εκ. € έγινε τον Νοέμβριο του 2023, δίχως να έχει ολοκληρωθεί το θεσμικό πλαίσιο στο οποίο θα λειτουργήσει και το οποίο μέχρι σήμερα αγνοείται. Η εν λόγω εταιρεία, ενώ λαμβάνει γενναία δημόσια χρηματοδότηση, ζητά την ένταξη της περιοχής στο Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης ώστε να επωμιστεί το Δημόσιο το κόστος των αντισταθμιστικών μέτρων που η ίδια οφείλει.
– Παράλληλα η Ελλάδα ζήτησε την απένταξη οροσήμων που σχετίζονταν με την προώθηση τεχνολογιών CCS, επικαλούμενη «διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα». Το γεγονός ότι η εκπονηθείσα ΜΠΕ ήταν ένα από τα παραδοτέα του οροσήμου (51) που απεντάχθηκε, γεννά πολλά ερωτηματικά αν σχετίζεται με την απόσυρση από το ΗΠΜ.
– Αποτελεί εμπαιγμό των τοπικών κοινωνιών Καβάλας, Θάσου και του Περιφερειακού Συμβουλίου Αν. Μακεδονίας – Θράκης, το γεγονός ότι πρόσφατα παρευρέθη ο Υφ. Ν. Τσάφος σε συνεδρίαση του Π.Σ. για να διαβουλευθεί μια Μ.Π.Ε. που δεν υφίσταται θεσμικά. Ανάμεσα στις υποσχέσεις που έδωσε ήταν ότι θα προβλεφθούν ανταποδοτικά οφέλη- τα οποία όμως σύμφωνα με τον ίδιο πάντα, δεν μπορούν να είναι υψηλά γιατί η τεχνολογία είναι ακριβή!
Οι επιλογές της κυβέρνησης οδηγούν στη δημιουργία μονοπωλιακής θέσης υπέρ συγκεκριμένης ιδιωτικής εταιρείας, με χρηματοδότηση από δημόσιους πόρους, καταλήγουν οι βουλευτές θέτοντας σειρά ερωτημάτων: Για ποιό λόγο εξαφανίστηκε η ΜΠΕ από το Ηλεκτρονικό Περιβαλλοντικό Μητρώο, πώς δικαιολογεί η κυβέρνηση τη χρηματοδότηση ενός έργου που η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν θεωρεί υποχρέωση της χώρας ούτε στρατηγικό έργο κοινού ενδιαφέροντος, για ποιους λόγους επιμένει στο έργο ως λύση για τη μείωση των εκπομπών των ελληνικών βιομηχανιών, καθώς σύμφωνα με δημοσιεύματα θα αποθηκεύονται κυρίως ρύποι από γειτονικές χώρες. ποιες είναι οι πηγές χρηματοδότησης του και ποιες οι «διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα» που επικαλέστηκε;
Ερωτώνται ακόμη οι υπουργοί, αν θα λάβουν μέτρα για τη δίκαιη και ισότιμη πρόσβαση όλων των δυνητικών χρηστών ,αν θα εντάξουν τον Νομό Καβάλας στο Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, μεταφέροντας στο Δημόσιο το κόστος των αντισταθμιστικών που οφείλει να καταβάλει η εταιρεία, πώς τεκμηριώθηκε η ολοκλήρωση του ελέγχου πληρότητας της ΜΠΚΕ που ήταν αναγκαία για την πρώτη εκταμίευση (21,45εκ.€) από το ΤΑΑ, καθώς και αν πληροί η εν λόγω εταιρεία τα κριτήρια οικονομικής ευρωστίας και επάρκειας που απαιτούνται. Ζητείται τέλος να υποβληθούν στη Βουλή όλα τα σχετικά έγγραφα.
(δελτίο Τύπου ΣΥΡΙΖΑ Π-Σ)
