γράφει ο
Γιώργος Καρανίκας
Το τελευταίο διάστημα υπάρχει μια έξαρση στην ελληνική κτηματαγορά που φανερώνει ότι κάτι συμβαίνει που προφανώς δεν το έχουμε πάρει χαμπάρι…
Υπάρχει ζήτηση και αγορές ακινήτων κυρίως από ξένους και συγκεκριμένα από Βαλκάνιους, κομματιών υψηλών προδιαγραφών και αναπτύξεις υπερτοπικού χαρακτήρα που καθορίζουν νέα δεδομένα στην αγορά ακινήτων.
Με τον ρυθμό που εξελίσσεται το φαινόμενο τα γίνουν σκούπα χιλιάδες ακίνητα μια και ξένοι βλέπουν ότι δεν υπάρχουν πια διαθέσιμα ακίνητα για ενοικίαση και για βραχυχρόνια μίσθωση ούτε για δείγμα.
Ειδικότερα, αναφορικά με τα ακίνητα υψηλών προδιαγραφών, σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις ερευνών που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, βρίσκονται στο στόχαστρο Ελλήνων και ξένων επενδυτών αλλά και πολιτών έχοντας ανεβάσει σημαντικά τις τιμές στον συγκεκριμένο τομέα, καθώς το απόθεμα κατοικιών εξαντλείται και η ζήτηση υπολείπεται σημαντικά της προσφοράς.
Οι προδιαγραφές των ακινήτων της κατηγορίας αυτής χαρακτηρίζονται τόσο από την περιοχή που βρίσκονται, τα τετραγωνικά τους, το έτος κατασκευής τους όσο και από τα τεχνικά χαρακτηριστικά τους (ενεργειακά αναβαθμισμένα με ενσωματωμένες όλες τις σύγχρονες τεχνολογίες και τα χαρακτηριστικά).
Είναι χαρακτηριστικό ότι η ανάπτυξη της αγοράς ακινήτων υψηλών προδιαγραφών είναι αυτή που έδωσε ώθηση γενικότερα στην αγορά ακινήτων τόσο το 2022 όσο και το 2023 στην χώρα μας παρά τις όποιες προκλήσεις έχουν εμφανιστεί σε διεθνές επίπεδο, σύμφωνα και με την τελευταία έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος.
Την ίδια στιγμή οι αναπτύξεις υπερτοπικού χαρακτήρα σε συνδυασμό με την εξέλιξη σημαντικών έργων υποδομής κυρίως στην Αθήνα, την Θεσσαλονίκη και την περιφέρεια δημιουργούν νέα δεδομένα στην αγορά ακινήτων, κάτι που επίσης επισημαίνεται στην πρόσφατη έκθεση της ΤτΕ.
Το αυξανόμενο ενδιαφέρον για πράσινη βιώσιμη ανάπτυξη και η ενσωμάτωσή της, σε αρκετές περιπτώσεις, στην εταιρική πολιτική των μεγάλων επιχειρήσεων έχουν ήδη δώσει ώθηση στην ανάπτυξη νέων ακινήτων υψηλών προδιαγραφών και θα οδηγήσουν σταδιακά στη μετακίνηση των χρηστών προς αυτά.
Στην επαρχία ορισμένες πόλεις έχουν ενδιαφέρον όπως στην περιοχή μας η Αλεξανδρούπολη, η Ξάνθη, η Καβάλα, η Παραλία Οφρυνίου που μετατρέπεται σε αστικό κέντρο και φυσικά Πέραμος Ηρακλείτσα και Παληό…
Στο ίδιο μήκος κύματος και η ζήτηση πολυτελών κατοικιών ιδιαίτερα από ξένους επενδυτές έχει εκτοξευτεί, δημιουργώντας μεγάλες διαφορές στις τιμές πώλησης σε σχέση με μια τυπική θερινή κατοικία.
Σύμφωνα με το τελευταίο Παρατηρητήριο Θερινών Εξοχικών Κατοικιών 2023 της GEOAXIS που αναφέρεται σε θερινές κατοικίες για τα νησιά Μύκονο, Πάρο, Σαντορίνη, Σέριφο και Κέα αλλά και στη Θάσο και στην γειτονική Σαμοθράκη, καταγράφεται για πέμπτη συνεχόμενη χρονιά αύξηση των διάμεσων ζητούμενων τιμών πώλησης θερινών εξοχικών κατοικιών.
Φυσικά ιδιαίτερα σημαντική αναδεικνύεται η διαφορά στις διάμεσες τιμές ζήτησης μεταξύ των πολυτελών και των τυπικών κατοικιών, αφού στην Μύκονο και Σαντορίνη μια πολυτελής κατοικία μπορεί να κοστίζει μέχρι και 5,5 φορές περισσότερο από μια τυπική θερινή κατοικία, ενώ στην Σέριφο ο αντίστοιχος δείκτης είναι 2,3 φορές.
Η χαμηλή πάντως προσφορά σύγχρονων ακινήτων οδηγεί σταδιακά στη διάχυση των αυξήσεων των τιμών προς ακίνητα χαμηλότερων τεχνικών προδιαγραφών, όπως αναφέρει και η ΤτΕ συγκλίνουσες εκτιμήσεις ειδικών από τον τομέα ακινήτων.
Θα πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι ταυτόχρονα με την αύξηση των τιμών ακινήτων χαμηλότερων προδιαγραφών αυξάνεται και το κόστος μιας ριζικής ανακαίνισης των ακινήτων της κατηγορίας αυτής που πλέον ξεκινά από τα 800 ευρώ το τ.μ στην Αθήνα και φθάνει σε πολύ υψηλότερα επίπεδα ανάλογα με τις επιλογές του κάθε αγοραστή, καθώς οι τιμές των πρώτων υλών έχουν αυξηθεί σημαντικά στην διάρκεια της τελευταίας διετίας.
Οι τιμές μιας ριζικής ανακαίνισης στην περιφέρεια ξεκινούν από τα 500 ευρώ το τμ περίπου. Με τα προγράμματα «Εξοικονομώ» πολλές από τις δαπάνες μιας ριζικής ανακαίνισης που περιλαμβάνει και ενεργειακές αναβαθμίσεις επιδοτούνται με αποτέλεσμα το τελικό κόστος ανά τ.μ να μειώνεται σε χαμηλότερα επίπεδα για ένα σημαντικό αριθμό πολιτών.
Γενικότερα εκτιμάται ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς στρέφεται προς βιώσιμες επενδύσεις και προς ακίνητα με χαμηλότερο κόστος λειτουργίας, μεγαλύτερη ευελιξία και επίπεδα ποιότητας που θα διασφαλίζουν την αποκόμιση εισοδήματος και υπεραξιών για μεγάλο χρονικό ορίζοντα.
Κι όταν ακους ακίνητα περίμενε την εφορία να κάνει εμφάνιση και με εγκύκλιό του ο Διοικητής της ΑΑΔΕ Γιώργος Πιτσιλής διευκρινίζει πότε, κατ΄ εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας, η διενέργεια πωλήσεων ακινήτων από ιδιώτες, μπορεί να θεωρηθεί από την φορολογική αρχή ως υποκρύπτουσα δραστηριότητα, το αποτέλεσμα της οποίας πρέπει να φορολογηθεί ως επιχειρηματικό κέρδος.
Το περιεχόμενο της εγκυκλίου παρουσιάζει μείζον ενδιαφέρον λόγω της ευρύτατης ελεγκτικής ευχέρειας των φορολογικών αρχών στο χαρακτηρισμό αστικών δικαιοπραξιών ως δήθεν επιχειρηματικών, με αποτέλεσμα το ενδεχόμενο επιβολής βαρυτάτων φορολογικών υποχρεώσεων σε ανύποπτους φορολογούμενους πολίτες.
Ειδικότερα, με την εγκύκλιο διευκρινίστηκε πως στο πεδίο των επιχειρηματικών συναλλαγών (συναλλαγές με αντάλλαγμα σε χρήμα ή σε είδος) πλην των τριών ομοειδών πράξεων που πραγματοποιούνται εντός εξαμήνου ή διετίας κατά περίπτωση (συναλλαγές ακινήτων) εμπίπτει και κάθε μεμονωμένη πράξη, εφόσον προσβλέπει στην επίτευξη κέρδους.
