γράφει ο
Δημήτρης Κυραναστάσης
Mε αφορμή την εκδήλωση «Για έναν σύγχρονο Λαϊκό Πολιτισμό στο Δήμο της Καβάλας» την Πέμπτη 16 Μαίου 2019 στη Στέγη Φίλων Γραμμάτων και Τεχνών μια πρόταση για έναν λαϊκό πολιτισμό στην πόλη της Καβάλας.
Όταν καταθέτει κανείς μία πρόταση για τον πολιτισμό σε έναν τόπο δεν μπορεί να το κάνει παρά μόνο γνωρίζοντας τα πραγματικά δεδομένα σε αυτόν. Έτσι λοιπόν πριν καταθέσουμε τη δική μας πρόταση για τον πολιτισμό δεν μπορούμε να μην υπολογίσουμε τα στοιχειώδη δεδομένα που αφορούν την πόλη μας.Τα δύο πιο σημαντικά από αυτά είναι τα καλπάζοντα ποσοστά ανεργίας που φτάνουν στο 35% με βάση τα τελευταία επίσημα στοιχεία αλλά και το καθεστώς της μαύρης εργασίας.
Ταυτόχρονα η συντριπτική μείωση της χρηματοδότησης στο Δήμο κατά 65% από το 2009 έχει σαν αποτέλεσμα τραγικές ελλείψεις σε σχολεία, ιδρύματα, νοσοκομεία και λοιπούς φορείς. Είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα η έλλειψη αντισεισμικών-αντιπλημμυρικών- αντιπυρικών μέτρων με αποτέλεσμα τον 21οαιώνα άνθρωποι να χάνουν τις ζωές τους από φυσικά φαινόμενα.
Με βάση και τους τελευταίους νόμους (βλ.Καποδίστρια, Καλλικράτη, Κλεισθένη) εύκολα καταλαβαίνουμε πως ο Δήμος έρχεται ως το μακρύ χέρι του κράτους. Ουσιαστικά με τον Καλλικράτη συνεχίζουν και μέσω των Δήμων την αντιλαϊκή πολιτική που ακολουθείται. Με μειώσεις μισθών κ συντάξεων, με αύξηση φόρων για την λαϊκή οικογένεια, με την εμπορευματοποίηση της υγείας, της παιδείας κ της πρόνοιας.
Ποια όμως είναι η σχέση του κράτους με τον πολιτισμό; Ο πολιτισμός αποτελεί το αποτέλεσμα όλων των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων σε έναν τόπο και δεν μπορεί να είναι εμπόρευμα πόσο μάλλον τουριστικό, αντίθετα με ότι πιστεύουν όλες οι υπόλοιπες δημοτικές παρατάξεις.
Για εμάς πολιτισμός είναι η εξάλειψη της ανεργίας και της φτώχειας. Πολιτισμός για εμάς είναι να υπάρχουν σχολεία , παιδικοί σταθμοί, νοσοκομεία και υποδομές που θα καλύπτουν τις ανάγκες μας και θα βρίσκονται στην υπηρεσία του λαού. Πολιτισμός για εμάς δεν είναι μόνον οι τέχνες, αλλά η ίδια η κατάσταση της ζωής των ανθρώπων. Πολιτισμός είναι οι συνθήκες ζωής, είναι η ίδια η ζωή.
Για να εξηγήσουμε την σχέση του κράτους με τον πολιτισμό μπορούμε να τον δούμε μόνο στο πρίσμα της σχέσης αυτού με το κράτος αλλά βέβαια και με το ιδιωτικό κεφάλαιο..
Βλέπουμε πως η παραγωγή πολιτισμού γίνεται από την ίδια την εργατική τάξη. Οι ίδιοι οι εργαζόμενοι είναι που δημιουργούν με την εργασία τους τα κτήρια, τα εργαλεία και τα μέσα που διευκολύνουν την ανθρώπινη ζωή . Άρα υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ εργατικής τάξης και πολιτισμού. Σήμερα η παροχή αυτού στον λαό αντί να είναι δημόσια και δωρεάν μετατρέπεται και πάλι σε εμπόρευμα που λίγοι μπορούν να απολαύσουν. Τρανταχτά παραδείγματα αυτού είναι η συγκρότηση του υπερσύγχρονου κέντρου πολιτισμού, όπου στεγάζεται η εθνική βιβλιοθήκη και η νέα εθνική λυρική σκηνή, από το ίδρυμα Νιάρχος. Ανάλογα και στην πόλη μας, όπου ιστορικά μνημεία έχουν αξιοποιηθεί από ιδιώτες αποκλείοντας και τον ντόπιο κόσμο της Καβάλας από την πρόσβαση σε αυτά, πρωτοπόρες καλλιτεχνικές δράσεις της πόλης μας πραγματοποιούνται με Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) ενώ και για την «αξιοποίηση» των εγκαταλειμμένων καπναποθηκών γίνεται πάρτι δηλώσεων για το ενδεχόμενο μελλοντικών επενδύσεων.
Είναι φανερό πως υπάρχουν ολοκληρωμένα σχέδια για το κομμάτι του πολιτισμού από αυτούς που τον χρηματοδοτούν. Η γενική κατεύθυνση βέβαια είναι η σύνδεση του πολιτισμού με τον Τουρισμό ως Τουριστικού εμπορεύματος. Όλα τα παραπάνω είναι φανερό ότι ενυπάρχουν σε όλες τις υπόλοιπες δημοτικές παρατάξεις της πόλης μας.
Η δική μας πρόταση μιλάει για έναν πολιτισμό προφανώς χωρίς ανεργία, φτώχεια και εξαρτήσεις.
Πολλές φορές ταυτίζεται ο πολιτισμός με τις τέχνες. Οι τέχνες είναι μέρος του ανθρώπινου πολιτισμού και προέκυψαν από την παρέμβαση του ανθρώπου στο φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον.
Στην σημερινή κοινωνία με τις έντονες αντιθέσεις και την διαπάλη ανάμεσα στην εργατική και αστική τάξη, οι τέχνες έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο καθώς συμβάλλουν στη διαμόρφωση της συνείδηση του ανθρώπου. Έτσι λοιπόν από τη μεριά του το Κεφάλαιο προωθεί την υποκουλτούρα και τον συντηρητισμό για να «κοιμίσει» την εργατική τάξη.
Από την μεριά της η εργατική τάξη πρέπει να δώσει τη μάχη ώστε η καλλιτεχνική δημιουργία να συμβάλλει στην αφύπνιση της. Να είναι επαναστατική. Να κατανοεί μέσω της τέχνης η εργατική τάξη τον ιστορικό της ρόλο που είναι η εξάλειψη της εκμετάλλευσης και συνεπώς η πραγματική της ελευθερία. Άλλωστε οι τέχνες ιστορικά έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη των κοινωνιών.
Η τέχνη πρέπει να δημιουργεί κριτήρια σκέψης στον άνθρωπο, ώστε να ορίζει και να ελέγχει ο ίδιος τη ζωή του. Στόχος μας είναι να δημιουργούμε τα κριτήρια αυτά τα οποία θα λένε γιατί είναι σημαντική η καλλιτεχνική δημιουργία και οι τέχνες, σε αντίθεση φυσικά με το κυρίαρχο αφηγήμα που υπερθεματίζει την σημασία της τέχνης στο να βγάζει λεφτά ο Δήμος και να έχει πελατειακές σχέσεις με τους πολίτες.
Μιλάμε για τέχνη που θα φωτίζει την ιστορική ιδιαιτερότητα του τόπου μας συμπεριλαμβανομένης και της ιστορίας του εργατικού κινήματος, που πάνω εκεί θα στήσουμε τις επόμενες δράσεις μας.
Άλλωστε η πάλη της εργατικής τάξης για την απελευθέρωση της αποτελεί την αφορμή για να παράγονται καλλιτεχνικές δημιουργίες που αποτελούν πλούτο για την κοινωνία και συμβάλλουν στη διαμόρφωση ταξικής συνείδησης. Είναι χρέος μας να αναδείξουμε στον λαό σήμερα ότι έχει άμεση σχέση με την τέχνη.
Οι Βασικές κατευθύνσεις της πρότασής μας είναι :
α.η πλήρης εργασιακή διασφάλιση των εργαζομένων-δημιουργών των πολιτιστικών πυλώνων της πόλης μας.
β.η ακόμη μεγαλύτερη ανάπτυξη της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης σε όλα τα επίπεδα
γ.η αξιοποίηση του έμψυχου δυναμικού της πόλης μας για να αποτραπεί και το φαινόμενο Καβαλιωτών καλλιτεχνών να αναγκάζονται να φύγουν για βιοποριστικούς λόγους, βιώνοντας την εργασιακή περιπλάνηση.
δ.η καθολική πρόσβαση των πολιτών στα πολιτιστικά επιτεύγματα και δράσεις της πόλης μας
ε.η αξιοποίηση των εγκαταλειμμένων καπναποθηκών που αποτελούν κομμάτι της εργατικής ιστορίας της πόλης μας κόντρα στις λογικές του ιδιωτικού κέρδους όπως πρώτος το δίδαξε ο Κομμουνιστής Δήμαρχος Κωνσταντίνος Τσολάκης με την καπναποθήκη της πλατείας καπνεργάτη.
Με βάση λοιπόν τις παραπάνω κατευθύνσεις, αντιμετωπίζουμε συνολικά το φαινόμενο των Τεχνών,Μουσική,Θέατρο, Ζωγραφική, Κινηματογράφο, Χορό.
Με τον τρόπο αυτό θα τοποθετηθούμε στο σύνολο των καλλιτεχνικών πυλώνων της πόλης μας με πιο σημαντικά σημεία αυτών να είναι το Δημοτικό Ωδείο, και η Δημοτική Φιλαρμονική, το ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας με το Φεστιβάλ Φιλίππων και Θάσου, το Μουσικό Σχολείο αλλά και η πρωτόλεια ενασχόληση των πολιτών με τις τέχνες με πιο καίριο σημείο τις θεατρικές ομάδες των πολιτών.
Ο Κυραναστάσης Δημήτρης είναι Απόφοιτος του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου
Αναπληρωτής Καθηγητής Μουσικής στο Μουσικό Σχολείο Καβάλας
Υποψήφιος Με τη Λαική Συσπείρωση στο Δήμο Καβάλας
