Από την πλατεία Ηρώων του Αμυγδαλεώνα ξεκίνησαν επισήμως οι εκδηλώσεις των ΕΛΕΥΘΕΡΙΩΝ της Καβάλας για τη φετινή χρονιά, με τις ομιλίες του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου κ. Στεφάνου, ο οποίος αναφέρθηκε στη διαδρομή του Επισκόπου Μυρέων Αθανασίου και τους ομήρους της Καβάλας κατά την περίοδο της Βουλγαρικής κατοχής, και του Ερευνητή Τοπικής Ιστορίας, Κώστα Παπακοσμά, που παρουσίασε την ιστορία της Απελευθέρωσης της Καβάλας, μέσα από τις σελίδες της Ελληνικής εφημερίδας “ΑΜΑΛΘΕΙΑ” της Σμύρνης.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με τη θεατρική παράσταση "Ειρήνη" του Αριστοφάνη από τους μαθητές των τάξεων Γ΄ και Δ΄ του Δημοτικού Σχολείου Αμυγδαλεώνα, οι οποίοι, με τη συνδρομή των δασκάλων τους, κατάφεραν να στείλουν προς πάσα κατεύθυνση ένα ηχηρό αντιπολεμικό μήνυμα.
Την χθεσινή εκδήλωση με τον γενικό τίτλο "Μνήμη Βουλγαρικών κατοχών”, παρακολούθησαν ο Πρόεδρος του ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας, Αρχέλαος Γρανάς, ο οποίος απηύθυνε σύντομο χαιρετισμό, εκπροσωπώντας τον Δήμαρχο Καβάλας, Θόδωρο Μουριάδη, ο Πρόεδρος της Δημοτικής Κοινότητας Αμυγδαλεώνα, Δημήτρης Πουρσαϊτίδης, η Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος της Δημοτικής Κοινότητας Καβάλας, Θεοδώρα Βαβαλέσκου και Παύλος Χαβιαρόπουλος αντίστοιχα, ο Πρόεδρος του Αναπτυξιακού Οργανισμού του Δήμου Καβάλας "ΦΙΛΙΠΠΟΙ", Κωστής Σιμιτσής, εκπρόσωποι Συλλόγων και Φορέων και πλήθος κόσμου.
Παρουσίαση: Μαρία Μακέδου
ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΜΥΡΕΩΝ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ
Ο Αθανάσιος Λάσκαρης ή Βαβαλίσης γεννήθηκε στη Μάδυτο του Ελλησπόντου το 1869. Αποφοίτησε από τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης το 1896.
Στις 14 Ιουλίου 1896 χειροτονήθηκε Διάκονος στο Δεδέ Αγάτς (Αλεξανδρούπολη) από τον Μητροπολίτη Αίνου Λουκά. Υπηρέτησε ως Αρχιδιάκονος της Μητροπόλεως Αίνου και κατόπιν ως Αρχιδιάκονος του θείου του Μητροπολίτου Σερρών Γρηγορίου.
Το 1900 διορίστηκε Ιερατικώς Προϊστάμενος της Κοινότητος Βλάγκας Κωνσταντινουπόλεως.
Στις 11 Μαρτίου 1901 έλαβε το οφίκιο του Αρχιμανδρίτη. Στις 28 Μαΐου 1906 χειροτονήθηκε στον Ιερό Ναό Αγίων Θεοδώρων Βλάγκας Κωνσταντινουπόλεως τιτουλάριος Επίσκοπος Μυρέων, Αρχιερατικώς Προϊστάμενος της ενορίας Βλάγκας.
Τη χειροτονία τέλεσε ο Μητροπολίτης Δρυϊνουπόλεως Λουκάς, συμπαραστατούμενος από τους Μητροπολίτες Κολωνείας Πολύκαρπο και Βελλάς Κωνσταντίνο.
Αργότερα τοποθετήθηκε Βοηθός Επίσκοπος της Μητροπόλεως Ξάνθης με έδρα την Καβάλα. Κατά τους Βαλκανικούς πολέμους οδηγήθηκε όμηρος στη Βουλγαρία και βασανίστηκε.
Μετά την απελευθέρωσή του πήγε στην Αθήνα. Στις 16 Ιουλίου 1914 εξελέγη Μητροπολίτης Αργολίδος.
Στις 2 Ιανουαρίου 1924 παραιτήθηκε και αποσύρθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Κύμης όπου και εκοιμήθη στις 16 Οκτωβρίου 1925.
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΔΗΠΕΘΕ ΚΑΒΑΛΑΣ ΑΡΧΕΛΑΟΥ ΓΡΑΝΑ
"Συνολικά τρεις βουλγαρικές κατοχές πέρασε η Καβάλα τον 20ο αιώνα, χρόνια δύσκολα και μαρτυρικά όπου η «μπότα» του κατακτητή αφάνισε χιλιάδες συμπολίτες μας.
Το 1912-13 ο ερχομός των Βουλγάρων ήταν η αρχή των δεινών που θα ακολουθούσαν στη συνέχεια, προσπάθεια εκβουλγαρισμού της περιοχής, αφανισμός του ελληνικού στοιχείου.
Ό,τι δεν μπόρεσαν να κάνουν τα χρόνια εκείνα το «προσπάθησαν» ξανά το 1916, ήταν η χειρότερη περίοδος για την Καβάλα. Ο πληθυσμός της στην κυριολεξία αφανίσθηκε. Δολοφονίες, βιαιοπραγίες, διωγμοί και το χειρότερο απ’ όλα ο αργός θάνατος από την πείνα.
Μερικές χιλιάδες σώθηκαν «ζωντανοί – νεκροί», όταν τους βρήκε ο ελληνικός στρατός που απελευθέρωσε ξανά την πόλη το φθινόπωρο του 1918.
Τρίτη κατοχή ήταν από το Μάιο του 1941 μέχρι το Σεπτέμβριο του 1944, και τότε η σκληρότητα των «γειτόνων» ήταν χαρακτηριστική. Ο στόχος και ο σκοπός ο ίδιος, αφανισμός των Ελλήνων, εκβουλγαρισμός της περιοχής.
Με όλα αυτά ΔΕΝ πέτυχαν τον εκβουλγαρισμό των Ελλήνων ούτε στο ελάχιστο. ΔΕΝ κατόρθωσαν να εξαφανίσουν, ως ήθελαν, την ελληνικότητα της περιοχής, κάθε ίχνος που να προδίδει την από αιώνων παρουσία των Ελλήνων και να εξαναγκάσουν όλους τους κατοίκους να αποδεχθούν τη βουλγάρικη υπηκοότητα.
Με ανείπωτα εγκλήματα και άφθονο αθώο αίμα προσπάθησαν να αλλάξουν την ιστορία και την πορεία της, στην Βαλκανική χερσόνησο.
Άλλοτε δυναμικά και άλλοτε καρτερικά ο ελληνισμός, οι πρόγονοί μας άντεξαν.
Είναι χρέος σε όλους εμάς, τους νεότερους, να τιμούμε και να θυμόμαστε τις θυσίες τους. Είναι ιερή μας υποχρέωση να μαθαίνουμε στα παιδιά μας την ιστορία μας, να γνωρίζουν τις πράξεις και τις θυσίες των προγόνων τους.
Η λήθη και η απαξίωση της ιστορίας, ίσως χάρη της προόδου και της ευμάρειας, μόνο δεινά επιφέρει.
Πρόθεση μας δεν είναι να “ξύσουμε” παλιές πληγές, που ούτως ή άλλως επουλώθηκαν από το μεγάλο χρονικό διάστημα που πέρασε από τα πέτρινα εκείνα χρόνια. Είναι ένας φόρος τιμής στους μυριάδες απλούς ανθρώπους, τους συγγενείς και τους γονείς μας, που βασανίστηκαν σκληρά εκείνη την περίοδο, πόνεσαν, έκλαψαν, έχασαν το βίος τους, αλλά έζησαν για να θυμούνται…!
Ο καλύτερος τρόπος να ξεχάσουμε... είναι να θυμόμαστε".
ΟΜΙΛΙΑ ΕΡΕΥΝΗΤΗ ΤΟΠΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΩΣΤΑ ΠΑΠΑΚΟΣΜΑ
“Η Απελευθέρωση της Καβάλας μέσα από τις σελίδες της Ελληνικής εφημερίδας “ΑΜΑΛΘΕΙΑ” της Σμύρνης – Η ομηρία των προκρίτων της πόλης”.
"Η εφημερίδα ΑΜΑΛΘΕΙΑ» Σμύρνης ήταν μια ιστορική εφημερίδα που στις 5 Αυγούστου 1838 ο Ελληνοσουηδός λόγιος και μαθηματικός Κωνσταντίνος Ροδέ εξέδωσε το πρώτο της φύλλο, με χρηματοδότες τους Περάκη Βενάρδο και Γεράσιμο Λαμπρύλλο. Για τίτλο της είχε επιλέξει το όνομα της κατσίκας που έτρεφε τον Δία στο Ιδαίο Άντρο της Κρήτης, θέλοντας έτσι να εκφράσει συμβολικά την επιδίωξή του να αναδείξει την εφημερίδα σε πνευματική τροφό του ελληνισμού της Ανατολής.
Το 1839 η Αμάλθεια απέκτησε ιδιόκτητο τυπογραφείο και σύντομα η κυκλοφορία της ξεπέρασε τα 50 αντίτυπα, γεγονός πρωτοφανές για τα εκδοτικά δεδομένα της εποχής στην πόλη της Σμύρνης. Κυκλοφορούσε το απόγευμα κάθε Σαββάτου και δημοσίευε τοπικές και διεθνείς ειδήσεις, καθώς και φιλολογική ύλη.
Η Αμάλθεια ήταν η πρώτη εφημερίδα στη Σμύρνη που άρχισε να πουλά τα φύλλα της στο δρόμο (1889). Τα επόμενα χρόνια η κυκλοφορία της έφτασε τα 2.500 φύλλα και είχε εκατοντάδες συνδρομητές στο εσωτερικό της Μικράς Ασίας, στα νησιά του Αιγαίου, στην Μακεδονία και σε άλλες χώρες.
Την άνοιξη του 1913 με συνεχές αναφορές της έγραφε για τα γεγονότα που εξελίσσονταν στην πολύπαθη γη της Μακεδονίας. Προσέγγιζε τα γεγονότα με σοβαρότητα και οι ανταποκρίσεις της από τα μέτωπα του πολέμου δεν περιορίζονταν μόνο στα δεινά των Χριστιανών Ελλήνων αλλά και στις διώξεις που είχαν και οι μουσουλμάνοι από τους Βουλγάρους.
Μαθαίνουμε για την κατάσταση στην περιοχή το 1912 και την άνοιξη του 1913 τις αψιμαχίες μεταξύ Ελλήνων και Βουλγάρων την απουσία των Τούρκων από τα παιδία των μαχών. Την κατάσταση στην Καβάλα και τους διωγμούς Ελλήνων, Οθωμανών και Εβραίων. Τους διωγμούς και τις ταπεινώσεις, ειδικά των ΜουσουλμάνωνΤην προσπάθεια των μουσουλμάνων να φύγουν, οι εύποροι .. για Μικρά Ασία, Σμύρνη, ακόμα και για την Αίγυπτο.
Περιγράφει την κατάλυση των Οθωμανικών αρχών την εγκατάσταση Βουλγαρικών ακόμα και την επιχειρούμενη παρουσία της Βουλγαρικής κεντρικής τράπεζας στην Καβάλα. Αναφέρεται στην ναρκοθέτηση του Λιμανιού και την κατασκευή οχυρωματικών έργων. Γράφει ότι ο κύριος όγκος των Βουλγαρικών δυνάμεων στον Αμυγδαλεώνα.
Το ενδιαφέρον της εφημερίδας ΑΜΑΛΘΕΙΑ είναι έντονο για την τύχη των Ομήρων της πόλης αφού ο διευθυντής της Τράπεζας Αθηνών στην Καβάλα, είχε υπηρετήσει και ήταν πολίτης της Σμύρνης.
Γράφει ακόμα για το ενδιαφέροντα των Οθωμανικών αρχών στην Σμύρνη για την κατάσταση στην Μακεδονία αλλά και την μέριμνα αυτών για τους πρόσφυγες που έρχονται από τις εμπόλεμες περιοχές.
Στις εκδόσεις, λίγο πριν την απελευθέρωση κάνει έκκληση για επέμβαση των Ελλήνων στρατιωτών, ενώ επικαλούμενη, η εφημερίδα, πηγές από την περιοχή, γράφει τις λεπτομέρειες για την μεταφορά και κράτηση στο Μπαντέμ Τσιφλίκ των 30 προκρίτων από την Καβάλα αλλά και από το γειτονικό Πράβι.
Σε καθημερινά σημειώματα κάνει λόγο για την μεταφορά στην Δράμα, τις περιπέτειες και τους εξευτελισμούς στην Βουλγαρία, στην Ανδριανούπολη αλλά και το ενδιαφέρον των Γάλλων για την απελευθέρωση των Ομήρων και του Επισκόπου.
Η εφημερίδα γράφει για την απελευθέρωση της Καβάλας και περιγράφει αναλυτικά την πόλη και την οικονομική της δραστηριότητα".
(δελτίο Τύπου Δήμου Καβάλας)
