γράφει

ο Γιάννης Κρητικός

 

Πάνω από 350 είναι τα νεκρά δελφίνια, που, βρέθηκαν τα τελευταία 5 χρόνια σε διάφορες ακτές της χώρας.

 

Ο θάνατός τους οφειλόταν κυρίως (95%) σε ανθρωπογενείς αιτίες, από πυροβολισμούς, μαχαιρωμένα ή χτυπημένα από κάποιο αδίστακτο ανθρώπινο χέρι, σκοτωμένα από παράνομη αλιεία με δυναμίτες, πνιγμένα σε δίχτυα, θανάσιμα τραυματισμένα από προπέλες ταχύπλοων σκαφών, δηλητηριασμένα από τη ρύπανση της θάλασσας, άρρωστα από άλλες παθογόνες αιτίες.

 

΄Ενα νεκρό δελφίνι, χτυπημένο προφανώς από προπέλα πλοίου, σε αρχόμενη αποσύνθεση, έβγαλε το κύμα πάνω στα βράχια στη Χερσόνησο Βρασίδα, κοντά στη Ν. Πέραμο Καβάλας. 

 

Ειδοποιήθηκε, από εμάς, χθες το απόγευμα το Λιμεναρχείο της περιοχής και σήμερα, όπως μας ενημέρωσαν, σε συνεργασία με το Δήμο Παγγαίου και την κτηνιατρική Υπηρεσία της Περιφέρειας ΑΜΘ, θα γίνει καταρχήν φωτογράφηση, καταγραφή χαρακτηριστικών και μια προσπάθεια να εντοπισθεί η αιτία θανάτου του θαλάσσιου κήτους. 

 

Συγχρόνως θα αποφασισθούν τρόποι απομάκρυνσής του από το σημείο που βρίσκεται και υγειονομική ταφή του. 

 

Στο Ακρωτήρι Βρασίδας περνώ συνήθως τα καλοκαίρια μου, βγάζοντας φωτογραφίες στο βυθό. Το Λιμεναρχείο της περιοχής το έχω βάλει κάποιες φορές σε…μπελάδες, καθώς έβρισκα στο βυθό νάρκες του Β΄ παγκόσμιου πολέμου, συνολικά εφτά και κάθε φορά τους ειδοποιούσα και έδειχνα το σημείο, ώστε να βουτήξουν πυροτεχνουργοί να τις εξουδετερώσουν. 

 

Χθες το απόγευμα εντόπισα σε βραχώδη ακτή ένα νεκρό θαλάσσιο κήτος, μήκους κάπου 2,5 μ., χτυπημένο προφανώς από προπέλα πλοίου, σε αρχόμενη αποσύνθεση, που έβγαλε το κύμα πάνω στα βράχια.

 

Στο τοπικό Λιμεναρχείο με αντιμετώπισαν αρχικά με… χιούμορ, αφού τους εξήγησα ότι φέτος δεν βρήκα ακόμη νάρκες στο βυθό! Βρήκα, όμως, ένα θαλάσσιο κήτος στα βράχια. Έδειξαν αμέσως ενδιαφέρον.

 

Έδωσα και φωτογραφίες αλλά και το στίγμα: 40 μοίρες 49΄21.64΄΄ Β και 24 μοίρες 19΄29.62΄΄ Ε. 

 

Ο αρμόδιος του Λιμεναρχείου, που, ήταν υπηρεσία, ο κ. Μιχάλης Παπαδόπουλος, μου ανέφερε ότι ένα τέτοιο γεγονός έχει οικολογικό ενδιαφέρον, μου εξήγησε ότι είναι σημαντικό, για την προστασία των θαλάσσιων ζώων, να εντοπίσουμε την αιτία θανάτου του κήτους (προπέλα, εσκεμμένη θανάτωση αν πιάστηκε σε δίχτυα κλπ) ή άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες και με ευχαρίστησε, που, δεν αδιαφόρησα και τους ειδοποίησα. 

 

Πώς αποχωρίζονται από το κοπάδι τους

 

Οι θλιβερές στατιστικές των τελευταίων 5 χρόνων, μας έχουν δείξει πως πάνω από 350 δελφίνια έχουν βρεθεί νεκρά, σε διάφορες περιοχές. 

 

Αυτά τα θαυμαστά θαλάσσια θηλαστικά, αντιμετωπίζουν πολλούς κινδύνους. Φυσικοί τους εχθροί είναι οι καρχαρίες και ο άνθρωπος που, με ή χωρίς τη θέλησή του, τα σκοτώνει ή τα τραυματίζει.

 

Βρίσκονται νεκρά, από πυροβολισμούς, μαχαιρωμένα ή χτυπημένα από κάποιο αδίστακτο ανθρώπινο χέρι, σκοτωμένα από παράνομη αλιεία με δυναμίτες, πνιγμένα σε δίχτυα, θανάσιμα τραυματισμένα από προπέλες ταχύπλοων σκαφών, δηλητηριασμένα από τη ρύπανση της θάλασσας, άρρωστα από άλλες παθογόνες αιτίες. 

 

Επίσης πανικοβλημένα οδηγούνται πάνω στα βράχια, ενώ έχουν βρεθεί προσαραγμένα νεκρά, ακόμα και από παρεμβολές στο ηχοεντοπιστικό τους σύστημα, καθώς ο θόρυβος των ταχύπλοων συγχύζει και αποπροσανατολίζει τα δελφίνια, με αποτέλεσμα να χάνονται και να αποχωρίζονται από το κοπάδι τους.
Πολλοί θάνατοι δελφινιών θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί, εάν υπήρχε σωστή πληροφόρηση ή εάν είχαν μερικοί πολίτες ή φορείς την ευαισθησία να ανατρέξουν σε αυτούς, που, γνωρίζουν πραγματικά.

 

 

Εξοντώνονται από ανθρώπινες δραστηριότητες

 

Τα δελφίνια προστατεύονται με νόμους, γιατί είναι απειλούμενα είδη και οποιαδήποτε κακοποίησή τους θεωρείται παράνομη, για αυτό είναι καθήκον μας να τα προστατεύσουμε και να τα βοηθήσουμε σε μια δύσκολη κατάσταση. 

 

Η Ελλάδα έχει προσυπογράψει σχετικές συμβάσεις που τη δεσμεύουν να προχωρήσει στη λήψη διαχειριστικών μέτρων για την προστασία των δελφινιών (Συνθήκη για τη Διατήρηση των Μικρών Κητωδών της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας, Συνθήκη της Βόννης, Συνθήκη της Βέρνης, Οδηγία E.O.K 92/43), αλλά λίγα απτά βήματα έχουν γίνει προς αυτή την κατεύθυνση.

 

Οι φυσικοί εχθροί των δελφινιών είναι ελάχιστοι. Κι όμως τα δελφίνια κινδυνεύουν στη Μεσόγειο καθώς και παγκόσμια, εξαιτίας μιας σειράς ανθρώπινων δραστηριοτήτων”, τονίζουν ειδικοί μελετητές, στην ιστοσελίδα “thalassa.gr”, παραθέτοντας πολύ ενδιαφέρουσες πληροφορίες.
Η θαλάσσια ρύπανση: Ίσως, ο κυριότερος κίνδυνος για την επιβίωση των κητωδών. Καθώς τα δελφίνια βρίσκονται στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας, συγκεντρώνουν μεγάλες ποσότητες τοξικών ουσιών στο σώμα τους. Ένα μεγάλο μέρος αυτών περνάει μέσω του θηλασμού και στις επόμενες γενεές. 

 

Μερικοί από τους ρυπαντές είναι τόσο τοξικοί ή συγκεντρώνονται σε τόσο μεγάλες ποσότητες που προκαλούν άμεσο θάνατο. Συχνότερα όμως, εξασθενούν τον οργανισμό, προκαλούν επιπλοκές στην αναπαραγωγή, χρόνιες ασθένειες ή δυσλειτουργίες και κατά συνέπεια απειλούν την επιβίωση των δελφινιών.
 

Η τυχαία σύλληψή τους σε αλιευτικά εργαλεία: Η χρήση αφρόδιχτων και το λαθραίο ψάρεμα με δυναμίτιδα ευθύνονται για το θάνατο χιλιάδων δελφινιών και άλλων θαλάσσιων θηλαστικών κάθε χρόνο.
 

Η υπεραλίευση: Η όλο και μεγαλύτερη απαίτηση του ανθρώπου για τροφή από τη θάλασσα έχει σαν αντίκτυπο την εξάντληση των αλιευτικών πόρων, επηρεάζοντας άμεσα την επιβίωση των δελφινιών. Δελφίνια που δυσκολεύονται να εντοπίσουν τροφή, έλκονται από τη λεία που είναι παγιδευμένη στα δίχτυα και δημιουργούν συχνά ζημιές στα αλιευτικά εργαλεία με οικονομικό αντίκτυπο στους αλιείς.
 

Η εσκεμμένη θανάτωσή τους: Πολλά είδη δελφινιών αλιεύονται τώρα πιο έντονα σε σχέση με το παρελθόν στην προσπάθεια να αντικατασταθεί το κρέας της φάλαινας στην αγορά, μετά την επίσημη απαγόρευση της φαλαινοθηρίας. 

 

Παράλληλα, η ανταγωνιστική σχέση των δελφινιών με τους ψαράδες είναι μια άλλη περίπτωση σκόπιμης θανάτωσης δελφινιών, όπου έχουν αναφερθεί μεμονωμένες περιπτώσεις με χρήση κυνηγετικών όπλων και δηλητηριασμένων ψαριών.
 

Η υποβάθμιση της παράκτιας ζώνης: Είδη, όπως το ρινοδέλφινο, που ζουν σε παράκτιες περιοχές, δέχονται άμεσα τις επιπτώσεις της ανεξέλεγκτης ανάπτυξης της παράκτιας ζώνης. Μεγάλα έργα, όπως η κατασκευή μεγάλων λιμανιών, ιχθυοκαλλιεργειών και η έντονη ανθρώπινη δραστηριότητα, έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην ισορροπία του παρακτίου οικοσυστήματος.
 

Η σκόπιμη σύλληψή τους: Πρόβλημα αποτελεί σε διεθνές επίπεδο η σύλληψη δελφινιών, τα οποία, στη συνέχεια, τίθενται σε καθεστώς αιχμαλωσίας για ποικίλους λόγους (δελφινάρια, στρατιωτικά πειράματα, κ.λπ.)

Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε

Σύμφωνα με τους ειδικούς, αν δείτε δελφίνι προσαραγμένο, πρώτα πρέπει να βεβαιωθείτε αν είναι ζωντανό, αν αναπνέει κάθε 15-20 δευτερόλεπτα.
 

Αν είναι ζωντανό: Μην το οδηγήσετε στα βαθιά. Φροντίστε, ώστε να βρίσκεται το ρουθούνι πάντοτε έξω από το νερό. Διατηρείστε τα μέρη του σώματος που είναι εκτεθειμένα στον αέρα υγρά (και δροσερά) με θαλασσινό νερό. Μη βρέχετε το ρουθούνι του. 

Σκεπάστε το με ανοιχτόχρωμο και βρεγμένο σεντόνι, αφήνοντας ακάλυπτα τα πτερύγια, τα μάτια και το ρουθούνι. Καλύψτε με βαζελίνη (όχι αντιηλιακό) τα μέρη του σώματος που είναι εκτεθειμένα στον αέρα. Προσοχή, όχι στα μάτια, στο ρουθούνι και στα χείλη του στόματος. Μη ρίχνετε νερό ή οτιδήποτε άλλο στο ρουθούνι. Απομακρύνετε τον κόσμο, το στρες μπορεί να το σκοτώσει.
 

Αν είναι νεκρό ή σκελετός: Προσπαθήστε, αν αυτό είναι εφικτό, να μετακινήστε το εύρημα, αν κινδυνεύει να παρασυρθεί από τη θάλασσα. Φωτογραφήστε το πριν και μετά τη μεταφορά του.

 

Πηγή: timesnews.gr