Αφού ολοκλήρωσαν μια μακρά και επίπονη γραφειοκρατική διαδικασία, οι έξι φίλοι από την περιοχή του Νέστου είναι σε θέση να αρχίσουν τις… ανασκαφές για τον εντοπισμό του κρυμμένου θησαυρού που λέγεται ότι φτάνει το 1 εκατομμύριο χρυσές λίρες.
Οι εργασίες αναμένεται να αρχίσουν την τρίτη εβδομάδα του Νοέμβρη αφού προηγουμένως πρέπει να υπογραφεί και το σχετικό συμφωνητικό με την νομική υπηρεσία της Αεροπορίας στην οποία ανήκει ο χώρος του παλιού αεροδρομίου.
Οι 6 ανασκαφείς, που διανύουν την 6η και 7η δεκαετία της ζωής τους, ισχυρίζονται ότι γνωρίζουν πολύ καλά που βρίσκεται ο θησαυρός καθώς, λένε, τους αποκάλυψε το σχετικό μυστικό ένας Ρώσος αξιωματικός ο οποίος συμμετείχε στην κατασκευή του αεροδρομίου.
Τώρα τι δουλειά είχε στον Αμυγδαλεώνα ένας Ρώσος και μάλιστα αξιωματικός, εν έτει 1947, οπότε και κατασκευαζόταν το αεροδρόμιο με χρήματα… αμερικανικής βοήθειας, μάλλον αποτελεί ένα ακόμη μυστικό που οι φιλόδοξοι ανασκαφείς δεν θέλουν να μοιραστούν…
Πάντως είναι άξιοι επαίνων, για την ώρα, μόνο και μόνο για το γεγονός ότι δεν το έβαλαν κάτω και πάλεψαν με την γραφειοκρατία για περισσότερα από 10 χρόνια, αφού πρώτα έπρεπε να αποκτήσουν το «ΟΚ» πολλών υπηρεσιών.
Θα έλεγε κανείς ότι ήταν νιοι και γέρασαν αφού σήμερα οι ηλικίες τους είναι από 50 έως 65 ετών.
Μεταξύ των υπηρεσιών που χρειάστηκε να συνεργαστούν είναι το Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας, οι τοπικές αστυνομικές αρχές, η Κτηματική Υπηρεσία, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Καβάλας – Θάσου κ.α. Το ύψος των παραβόλων που έπρεπε να πληρωθούν καθώς και οι αμοιβές δικηγόρων, σε ορισμένες περιπτώσεις είναι πολύ υψηλά.
Δύο με τρεις εβδομάδες υπολογίζεται ότι χρειάζονται για να τελειώσει και η τελευταία τους περιπέτεια με τη γραφειοκρατία για να… πιάσουν δουλειά οι αξίνες και οι γκασμάδες. Λέγεται πάντως ότι θα χρησιμοποιήσουν αρκετά σύγχρονα μέσα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ανασκαφείς δεσμεύονται με συμβόλαιο ότι θα σκάψουν σε συγκεκριμένα σημεία και συγκεκριμένα βάθη και όχι στον παλιό διάδρομο απογείωσης προσγείωσης ο οποίος πρέπει να μείνει ανέπαφος.
Δεσμεύονται επίσης ότι δεν θα χρησιμοποιήσουν εκρηκτικές ύλες καθώς και ότι πρόκειται να αποκαταστήσουν το σημείο της ανασκαφής, μετά την ολοκλήρωσή της, είτε βρεθεί, είτε δεν βρεθεί θησαυρός.
Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο που αξίζει να σταθεί κανείς είναι το τι θα συμβεί αν βρεθεί τελικά θησαυρός. Αν, όπως υπολογίζουν, βρεθούν περί το 1 εκατομμύριο χρυσές λίρες, τότε μιλάμε για θησαυρό αξίας περίπου 250 εκατομμυρίων ευρώ, με βάση το τελευταίο ισχύον δελτίο τιμών χρυσού και χρυσών νομισμάτων της Τράπεζας της Ελλάδας.
Εκεί αναφέρεται ως τιμή αγοράς της χρυσής λίρας τα 234 ευρώ και ως τιμή πώλησης τα 282 ευρώ. Η συνολική αξία του θησαυρού θα αυξηθεί, φυσικά, αν βρεθούν περισσότερες από 1 εκατομμύριο χρυσές λίρες, όπως εικάζουν οι ανασκαφείς, βάσει των πληροφοριών τους.
Η Τράπεζα της Ελλάδος έχει ήδη ενημερωθεί προκειμένου να είναι έτοιμη για την διαδικασία καταμέτρησης (από ειδική επιτροπή) και κατάθεσης των λιρών, αν αυτές βρεθούν.
Τι προβλέπει όμως ο νόμος για την αμοιβή των ανασκαφέων, δηλαδή τα εύρετρα;
Όταν είναι γνωστά τα αντικείμενα και η χρονολογία του θησαυρού, τότε η νομοθεσία είναι συγκεκριμένη και προβλέπει ότι αν πρόκειται για ευρήματα σε δημόσιο χώρο, τότε εκδίδεται υπουργική απόφαση με την οποία ο αρμόδιος υπουργός μπορεί να δωρίσει στους ευρετές έως και το 50% της αξίας.
Αν είναι σε ιδιωτικό χώρο, η κατάσταση περιπλέκεται αφού εκεί μπορεί και ο οικείος Δήμος να διεκδικήσει έως το 50% της αξίας.
Η κατάσταση περιπλέκεται ακόμη περισσότερο όταν τα ευρήματα δεν είναι νομίσματα ή χρυσός, που έχουν κάποια συγκεκριμένη αξία, αλλά είναι κοσμήματα ή πολύ παλιά αντικείμενα ή αρχαιότητες και χρειαστεί εκτίμηση από ειδικούς και από «επιτροπές».
Σε αυτές τις περιπτώσεις, αν χαρακτηριστεί αρχαιολογικός θησαυρός, τότε είναι πιθανόν ολόκληρο το εύρημα να περιέλθει στο κράτος. Σε άλλες περιπτώσεις, ο αρχαιολογικός νόμος προβλέπει εύρετρα ύψους 25% ή 50%, αναλόγως της αξίας των ευρημάτων.
