Αναβίωσε και φέτος το Καππαδοκικο έθιμο, «Σάγια», στη Νέα Καρβάλη την Πέμπτη 5 Ιανουαρίου 2023, παραμονή των φώτων, με πολύ τραγούδι, χορό και ευχές για το νέο έτος. Η κ. Αθηνά Μανουσαρίδου είναι η γιαγιά που άναψε φέτος την φωτιά στα Σάγια παρά τα 86 χρόνια της.

 

Σε ανάρτησή του στο Facebook ο Κωνσταντίνος Μποσνακίδης γράφει:

 

Πρίν 41 χρόνια στην Νέα Καρβαλη Καβάλας έγινε η στέγη πολιτισμού και αναβίωσαν τα έθιμα της παλιάς Καρβαλης, Η κυρία Μάλαμα Ιωσηφίδου μαζί με την κόρη της Έλσας Ιωσηφίδου ήταν η πρώτες που άναψαν την φωτιά για να γίνει το παραδοσιακό χωσαφι  (βραστή παραδοσιακή κομπόστα που γινόταν στην παλιά Καρβαλη γκερβερι) και να έρθουν στο μυαλό ανάμνησης από την παλιά Καρβαλη..

Κάθε χρόνο, παραμονή των Θεοφανίων, στη Νέα Καρβάλη... «Σάγια»

 

Κάθε χρόνο παραμονή των Φώτων (5 Ιανουαρίου) αναβιώνει το Καππαδοκικό έθιμο Σάγια στην πλατεία της Νέας Καρβάλης. Το έθιμο προέρχεται από το Γκέλβερι της Καππαδοκίας και έχει ως κύριο σκοπό την καλοχρονιά, στοιχείο που τονίζεται με την πυρά, τις ευχές, τους χορούς και τα τραγούδια. Κάθε τέτοια ημέρα, οι πιστοί, ανάβουν μία μεγάλη φωτιά στο κεντρικότερο σημείο του οικισμού, μπροστά από το κτίριο της παλιάς Κοινότητας και πιασμένοι χέρι-χέρι, χορεύουν και τραγουδούν γύρω από τη φωτιά, για να διώξουν τα κακά πνεύματα, τους καλικάντζαρους, στα έγκατα της γης. Πριν το άναμμα της φωτιάς, ψάλλουν όλοι μαζί τα κάλαντα του τόπου καταγωγής τους για τα Θεοφάνια

μια ματιά στο παρελθόν...

 

 Στο Γκέλβερι της Καππαδοκίας, μια από τις μεγαλύτερες Χριστιανικές κοινότητες της περιοχής, κάθε γιορτή έπαιρνε ιδιαίτερο νόημα, μέσα από τα λατρευτικά έθιμα και τις δοξασίες των κατοίκων της περιοχής.

 

 Η γιορτή της παραμονής των Θεοφανίων στις 5 Ιανουαρίου,  ήταν σ΄ όλους γνωστή με το όνομα «Σάγια».

 

Πρωί πρωί με το ξημέρωμα πήγαιναν στην εκκλησία κι έπαιρναν τον μικρό αγιασμό, σε αντίθεση με τον μεγάλο αγιασμό που θα έπαιρναν την επόμενη μέρα των Θεοφανίων. Έπιναν αγιασμό και έφερναν και στα σπίτια τους για να ραντίσουν τα ζώα, τους κήπους τα χωράφια και τα αμπέλια. Μέσα σε φιάλες σφραγισμένες διατηρούσαν αγιασμό στο εικονοστάσι του σπιτιού ως τον άλλο χρόνο.

 

 Τα παιδιά σχημάτιζαν ομάδες για να πουν τα κάλαντα. Γύριζαν πρωί πρωί στα σπίτια, έλεγαν το τροπάριο «Εν Ιορδάνη βαφτιζομένου σου κύριε...» και μάζευαν δώρα, τα οποία και έτρωγαν την επόμενη μέρα σε κοινό γεύμα και όσα περίσσευαν τα πουλούσαν , για να αγοράσουν σχολικά είδη με τα χρήματα. Κάποιες ομάδες παιδιών, συνήθιζαν την ημέρα εκείνη να μεταμορφώνονται σε «Σάγια». Διάλεγαν μια μεγάλη κιλότα, μέσα στην οποία να μπορέσουν να βυθιστούν μέχρι το λαιμό. Το κεφάλι μόνο έμενε απ ΄έξω. Μ’ ένα ζευγάρι κέρατα στο μέτωπο, μια μεγάλη σειρά από βόλους και κουδουνάκια προσδεμένο σ’ αυτό το ιδιόρρυθμο ένδυμα, πήγαιναν στα Ελληνικά σπίτια και φώναζαν με δύναμη: «Ήρθε η σάγια, την άκουσες;».

 

 

Στην εκδήλωση, βρισκόταν και η βουλευτής Καβάλας του ΣΥΡΙΖΑ, Τάνια Ελευθεριάδου, η οποία σε σχετική δημοσίευσή της αναφέρει:

 

Από την αναβίωση του εθίμου τα "Σάγια" στη Νέα Καρβάλη Καβάλας.

 

Χοροί, τραγούδια και οι καθιερωμένες ευχές για τη νέα χρονιά πλαισίωσαν το δρώμενο, με τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα της περιοχής και τη μνήμη των προγόνων των ανθρώπων να πρωταγωνιστούν.

 

Χρόνια πολλά και καλή χρονιά!