Την αναβίωση χριστουγεννιάτικου εθίμου της Καππαδοκίας τα Σάγια διοργανώνουν και φέτος σήμερα Παρασκευή 5 Ιανουαρίου στις 17:00 η Κοινότητα Νέας Καρβάλης και η Στέγη Πολιτισμού Νέας Καρβάλης.
Το έθιμο προέρχεται από το Γκέλβερι της Καππαδοκίας και έχει σκοπό να καλωσορίσει τη νέα χρονιά.
Γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 5 Ιανουαρίου, παραμονή των Θεοφανείων, στη Νέα Καρβάλη.
Από το ξημέρωμα, οι πιστοί πήγαιναν στην εκκλησία κι έπαιρναν τον αγιασμό, τον οποίο έφερναν στα σπίτια τους για να ραντίσουν τα ζώα, τους κήπους και τα χωράφια. Έπειτα, κάποια παιδιά σχημάτιζαν ομάδες για να πουν τα κάλαντα των Θεοφανείων και άλλα μεταμορφώνονταν σε «σάγια».
Διάλεγαν ένα μεγάλο εσώρουχο, μέσα στο οποίο μπορούσαν να βυθιστούν μέχρι το λαιμό. Το κεφάλι μόνο έμενε απ’ έξω. Μ’ ένα ζευγάρι κέρατα στο μέτωπο, μια μεγάλη σειρά από βόλους και κουδουνάκια, δεμένα σ’ αυτό το ιδιόρρυθμο ένδυμα, πήγαιναν στα Ελληνικά σπίτια και φώναζαν με δύναμη: «Ήρθε η σάγια, την άκουσες;»
Στις μέρες μας, οι πιστοί ανάβουν μία μεγάλη φωτιά το βράδυ στο κεντρικότερο σημείο του οικισμού και πιασμένοι χέρι-χέρι χορεύουν και τραγουδούν γύρω από τη φωτιά, για να διώξουν τα κακά πνεύματα στα έγκατα της γης.
Πριν το άναμμα της φωτιάς, ψάλλουν όλοι μαζί τα κάλαντα του τόπου καταγωγής τους για τα Θεοφάνεια.
Επειδή η παραμονή των Θεοφανείων είναι ημέρα νηστείας, τα εδέσματα που προσφέρονται είναι φακές, φασόλια τουρσί και το «χοσάφτι», δηλαδή κομπόστες από σταφίδες, δαμάσκηνα ή βερίκοκα.
