Μία ασπρόμαυρη φωτογραφία και κείμενο του Κυριάκου Λυκουρίνου, μας ταξιδεύουν σε μία εποχή που τα Χριστούγεννα δεν ήταν τόσο λαμπερά για την Καβάλα, καθώς την δεκαετία του ‘30 η πόλη βίωσε τις συνέπειες της παγκόσμιας κρίσης και τα Χριστούγεννα του 1930 ξεκίνησαν τα μαθητικά συσσίτια.
Οι συνέπειες της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης ήταν εμφανείς από τις αρχές του 1930. Οι εκπρόσωποι του Δήμου, της Μητρόπολης κ.ά. τοπικών φορέων συνεκτιμούν ότι πάνω από 3.000 άποροι της πόλης βρίσκονται αντιμέτωποι με τον κίνδυνο της πείνας και το δημοτικό συμβούλιο ψηφίζει τα πρώτα κονδύλια "διά τους πεινώντας".
Εν όψει των Χριστουγέννων του 1930 το Υπουργείο Παιδείας είχε εκφράσει την επιθυμία να ιδρυθούν μαθητικά συσσίτια στις πόλεις που πλήττονταν από την οικονομική κρίση. Λόγω της πενιχρής κρατικής χρηματοδότησης το έργο έπρεπε να βασιστεί στους δημοτικούς προϋπολογισμούς και στην κοινωνική αλληλεγγύη.
Η οργάνωση και λειτουργία του συσσιτίου της Καβάλας ανατέθηκε από τη Νομαρχία στο εδώ παράρτημα του Πατριωτικού Ιδρύματος, σε συνεργασία με τις διευθύνσεις της εκπαίδευσης, το Δήμο και το Στρατό. Η “πανηγυρική” έναρξή του έγινε στις 23 Δεκεμβρίου σε μεγάλο ανταλλάξιμο οίκημα επί της οδού Δαγκλή, την αίθουσα του πρώην εστιατορίου του Εθνικού Κήπου.
Από τους περίπου 6.000 μαθητές των δεκαέξι δημοτικών σχολείων της Καβάλας (δώδεκα ημερήσιων, δύο νυχτερινών, ισραηλιτικού και αρμενικού) οι διευθυντές και οι αντίστοιχες σχολικές εφορίες είχαν επιλέξει 1.828 άπορους για δωρεάν σίτιση. Όμως το συσσίτιο μπορούσε να καλύψει μόνο 250 - 350 μαθητές, που επιλέγονταν με κλήρωση. Πολλά παιδιά έπαιρναν το φαγητό στο σπίτι τους, προφανώς για να το μοιραστούν με άλλα μέλη της οικογένειάς τους!
Το σχολικό έτος 1930-31 το συσσίτιο λειτούργησε έξι μήνες (Δεκ. 1930– Ιουν. 1931) και χορήγησε 57.404 μερίδες τροφής με ψωμί. Τις δύο επόμενες χρονιές άρχισε κάπως νωρίτερα και κάλυψε και μεγαλύτερης ηλικίας μαθητές (του Γυμνασίου, της Εμπορικής και του ανωτέρου Παρθεναγωγείου), όμως ποτέ δεν ξεπέρασε τις 350 - 400 μερίδες την ημέρα.
Ο τύπος εξαίρει το φιλανθρωπικό έργο, καλεί τους εύπορους συμπολίτες να το στηρίξουν και εκφράζει την ευχή να εκλείψει το θέαμα των εκατοντάδων άπορων παιδιών που συνωστίζονται έξω από το εστιατόριο, εκλιπαρώντας "όπως διατραφούν με τα τυχόν υπόλοιπα του συσσιτίου".
φωτογραφία: Συσσίτιο στο 11ο Δημοτικό Σχολείο Καβάλας, 1946 (από το αρχείο του Σχολείου).
